email Shafii.ismail09@gmail.com
WhatsApp /call 0683308173
Website http://www.kilimoniuhaiblog.blogspot.com
PILIPILI KICHAA
Pilipili kichaa kutoka katika bara la Afrika maarufu kama ‘African Bird’s Eye Chilli’ ndizo zinazoonekana kupendelewa zaidi katika anga za kimataifa.
Pilipili kichaa ni zao lililoanza kushika kasi ya mauzo na kufanya vizuri sokoni miongoni mwa mazao ya biashara katika soko la dunia.
Pilipili kichaa kutoka katika bara la Afrika maarufu kama ‘African Bird’s Eye Chilli’ ndizo zinazoonekana kupendelewa zaidi katika anga za kimataifa.
Cha ajabu ni kwamba wakulima wengi wa Tanzania hawajachangamkia fursa hiyo adhimu ambayo kwa sasa imefunguka zaidi barani Ulaya.
Matumizi ya zao hili
Ingawa wengi hutumia pilipili kama kiungo kwenye chakula, yapo matumizi mengine ya zao hilo ikiwa ni pamoja na kutumika kama mojawapo ya malighafi ya kutengenezea dawa za kuchua misuli na dawa nyingine za hospitali.
Pilipili hutumika pia kama malighafi katika kutengeneza bidhaa za viwandani.
Unga unga unaotokana na pilipili kichaa unatumika katika utengenezaji wa mabomu ya machozi.
Lingoda anasema zao hilo pia ni malighafi katika rangi za midomo maarufu kama lipstick.
Faida za pilipili kichaa kwa afya ya binadamu
Pilipili kichaa ni zao lenye wingi wa vitamini A na limebarikiwa pia kuwa na virutubisho vya vitamini B, vitamini E, vitamini C, Riboflavin, Potassium na Manganese.
Virutubisho hivyo vyote vina manufaa katika mwili wa mwanadamu na ndiyo sababu ulaji wa pilipili hizi unatajwa kuwa na faida kiafya.
Ndani ya mwili wa binadamu zinafanya kazi ya kusafisha damu, kutoa sumu , kusisimua mzunguko wa damu na kuweka sawa uwiano wa tindikali(acid)mwilini.
Pilipili kichaa pia husaidia kufungua kwa haraka na kwa ufanisi pua zilizoziba kwa mafua na kukufanya upumue kwa urahisi.
Aidha, mlaji wa pilipili kichaa anajiondolea uwezekano wa kupatwa na saratani ya utumbo.
Kilimo cha pilipili kichaa
Zao hili lina sifa kubwa ya kuvumilia hali yoyote ya hewa ikiwamo ukame, joto na mvua za kiasi kati ya mililimita 600 hadi 1200 kwa mwaka.
Pamoja na sifa hiyo, mkulima unapaswa kuwa makini ukame unapozidi sana unasababisha kuanguka kwa maua hivyo ni muhimu kunyunyuzia maji.
Pilipili huhitaji joto la kiasi cha nyuzi 20 hadi 30 na udongo tifutifu wenye kiwango cha tindikali yaani Ph 6.0 hadi 6.5.
Zao hili linapaswa kuoteshwa kwanza kwenye vitalu kabla ya kuipeleka shambani. Tengeneza vitalu vya upana wa mita moja.
Tumia mbolea ya kinyesi cha ng’ombe au mboji
Weka mistari ya mbegu upana wa sentimita 10 kwa kila mstari hadi mstari.
Baada ya kuweka mbegu weka udongo kiasi na weka nyasi kutunza unyevu nyevu na mwagilia maji mara kwa mara.
Mbegu zikiota toa nyasi na nyunyizia dawa ya kuua wadudu, iache iendelee kukua hadi kufikia unene wa sentimita 2-3 kwa urefu sentimita 8-10 ndipo uipeleke shambani.
Ndani ya miezi mitatu zikiwa shambani pilipili zitakuwa zimebadilika rangi na kuwa nyekundu hapo zinakuwa tayari kwa ajili ya kuvunwa na huvunwa mfululizo kwa miezi mitatu hadi minne.
Inashauriwa uvunaji huu ufanyike kila baada ya wiki mbili na haitakiwi kuvunwa pamoja na vikonyo vyake.
Changamoto
Lingodo anasema pamoja na mafanikio makubwa yanayotokana na kilimo hicho, uwepo wa wadudu waharibifu ni kikwazo kikubwa kwao.
Anasema kuna wadudu wadogo wadogo ambao ni nadra kuonekana kwa macho, wao hufanya kazi ya kuharibu maua ambayo yanategemewa kuzalisha pilipili.
Utitiri ni changamoto nyingine pamoja na uwepo wa wadudu wanaoshambulia mizizi.
Kukabiliana na changamoto hizo mkulima anashauriwa kupalilia mapema kukabiliana na na maficho ya wadudu ambao wanaonekana kwa macho.
Mkulima anashauriwa kabla ya kujitosa kwenye kilimo hiki awe na uhakika wa soko, hivyo ni muhimu kuingia mkataba wa makubaliano ili mazao yakitoka shambani moja kwa moja yaende sokoni.
0 comments: